Badanie cholesterolu i trójglicerydów jako ocena ryzyka wystąpienia chorób serca i naczyń krwionośnych

Cholesterol jest istotnym składnikiem błon komórkowych oraz prekursorem hormonów płciowych, kortykosteroidów, kwasów żółciowych i witaminy D. Większość cholesterolu powstaje w wątrobie, pozostała ilość dostarczana jest do organizmu z dietą. Ponieważ cholesterol jest produktem metabolizmu zwierzęcego, znajduje się w pokarmach pochodzenia zwierzęcego jak mięso, tłuszcz, jaja, wątroba.

Cholesterol transportowany jest we krwi przez złożone cząstki zwane lipoproteinami. Wyróżniamy lipoproteiny o bardzo małej, małej i dużej gęstości oraz chylomikrony. Lipoproteiny o małej gęstości (LDL) transportują cholesterol z wątroby do tkanek, gdzie może być wykorzystany do produkcji hormonów lub wbudowany w błony komórkowe. Lipoproteiny o dużej gęstości (HDL) przechwytują cholesterol z frakcji lipoprotein LDL i VLDL (o bardzo małej gęstości) oraz z tkanek i transportują go do wątroby. 

Cholesterol w wątrobie ulega przemianom do kwasów żółciowych lub wydalany jest w postaci niezmienionej z żółcią. Ze względu na kierunek wędrówki cholesterolu HDL nazywany jest „dobrym cholesterolem”, a LDL „złym cholesterolem”. Nadmiar LDL przy niskim stężeniu HDL ma wpływ na powstawanie miażdżycy naczyń wieńcowych, aorty, tętnic mózgowych oraz tętnic kończyn dolnych. Zmniejszony przepływ krwi w naczyniach krwionośnych może powodować niedokrwienie, a całkowite zamknięcie przepływu krwi może wywołać zawał serca i udar mózgu.

Wytwarzanie cholesterolu w wątrobie warunkowane jest genetycznie i wysokie stężenie cholesterolu we krwi może być spowodowane patologicznymi zmianami w wytwarzaniu i metabolizmie cholesterolu. Złe nawyki żywieniowe, zwłaszcza spożycie dużej ilości tłuszczów, siedzący tryb życia, otyłość, picie alkoholu, palenie papierosów mają również duży wpływ na podwyższoną ilość cholesterolu we krwi i powstawanie blaszki miażdżycowej.

Jeśli borykamy się z podwyższonym stężeniem cholesterolu, możemy wspomóc się lekami i suplementami diety dostępnymi w aptekach bez recepty, zanim będzie niezbędna farmakoterapia, niosąca za sobą działania niepożądane. Wśród składników o właściwościach obniżających cholesterol wyróżniamy: kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, wyciąg z karczocha (Cynarae herba extractum), sterole roślinne, monakolina K.

 

Badanie cholesterolu wykonuje się, aby ocenić ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca. 

Badanie wykonywane jest z krwi żylnej, przed badaniem należy być na czczo.

Ostatni posiłek można zjeść 12 godzin przed wykonywanym badaniem.

Dopuszcza się jedynie picie wody.

Niektóre leki mogą podwyższać stężenie cholesterolu, np.: doustne leki antykoncepcyjne, β-blokery, sterydy anaboliczne.

Za prawidłowe wartości cholesterolu uważa się stężenie poniżej 200 mg/dl.

W celu lepszej oceny ryzyka, lekarz może zlecić wykonanie badania na stężenie cholesterolu LDL-C, HDL-C oraz trójglicerydów.

Trójglicerydy pochodzą we krwi z tłuszczów zawartych w pożywieniu oraz wyprodukowanych przez organizm. Magazyn dla tłuszczów stanowi tkanka tłuszczowa, część z nich krąży we krwi i stanowi materiał energetyczny dla mięśni. Podwyższone stężenie trójglicerydów (TG) stanowi czynnik ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.

 

Badanie trójglicerydów wykonywane jest z krwi żylnej, przed badaniem należy być na czczo.

Ostatni posiłek można zjeść 12 godzin przed wykonywanym badaniem.

Nie należy pić alkoholu 24 godziny przed badaniem.

Dopuszcza się jedynie picie wody.

Prawidłowe stężenie trójglicerydów na czczo wynosi poniżej 150 mg/dl.