Latem uważaj na te leki!

Lato w pełni. Większość z nas wyjeżdża na wakacje, bądź spędza czas poza domem, na spacerach czy za miastem. W naszym klimacie nie brakuje deszczowych i pochmurnych dni, dlatego chętnie korzystamy ze słonecznej pogody. 

Czy pamiętamy wtedy o tym, aby zabezpieczać skórę przed nadmiernym promieniowaniem UV?

Czy zastanawiamy się nad tym, że stosowanie niektórych leków może spowodować oparzenia skóry, gdy przebywamy na słońcu?

A co należy robić, gdy musimy zastosować leki mogące wywołać fotodermatozy (czyli choroby skóry wywołane słońcem)? Najlepiej w takim przypadku unikać opalania, a miejsca najbardziej narażone (twarz, ramiona, kark) smarować kremami z filtrami (co najmniej 30SPF).

Wyróżnia się dwa rodzaje reakcji skórnych na skutek działania słońca: fototoksyczne i fotoalergiczne.

Reakcje fototoksyczne pojawiają się szybciej i przypominają oparzenie słoneczne. Mogą również pojawić się bąble. Skutkiem reakcji fototoksycznej może być powstanie nieestetycznego przebarwienia skóry.

Reakcje fotoalergiczne powstają wtedy, gdy zmieniony pod wpływem promieni UV składnik leku staje się dla organizmu alergenem. Reakcje alergiczne powstają później niż fototoksyczne, cechuje je zaczerwienienie skóry, pokrzywka, świąd. Najczęściej taką reakcję można zaobserwować po podaniu miejscowym leków, np. kremy, maści.

Leki powodujące reakcje fototoksyczne:
Antybiotyki:
- tetracykliny, doksycyklina (Unidox), limecyklina (Tetralysal)
Leki przeciwbakteryjne, chemioterapeutyki:
- ciprofloksacyna (Cipronex), sulfonamidy (Bactrim, Biseptol)
Niesteroidowe leki przeciwzapalne: 
- np. Ketoprofen, Naproksen, Ibuprofen
Leki moczopędne:
- furosemid, hydrochlorotiazyd
Leki kardiologiczne:
- amiodaron (Cordarone), diltiazem (Dilzem), nifedypina
Leki przeciwcukrzycowe:
-  chlorpropamid, tolbutamid
Leki przeciwtrądzikowe:
- izotretynoina
Leki roślinne na bazie wyciągu z dziurawca

Przykładem leku powodującego reakcję fotoalergiczną jest ketoprofen w żelu (Ketonal, Fastum). Należy unikać ekspozycji na słońce smarowanej powierzchni w czasie leczenia oraz dwa tygodnie po leczeniu!

Opalanie się przy stosowaniu antybiotyku klindamycyny

Pytanie: Po wyrwaniu zęba dentysta przepisał mi antybiotyk Clindamycin MIP 600. Akurat za 3 dni jadę na wakacje. Czy mogę bezpiecznie opalać się, stosując ten lek?

Odpowiedź: Przy stosowaniu klindamycyny nie stwierdzono występowania fotodermatoz i rumieni, także myślę, że spokojnie można się opalać przy stosowaniu tego antybiotyku. 
Należy pamiętać natomiast o dodatkowym łykaniu probiotyku, czyli flory bakteryjnej, aby nie doszło do rzekomobłoniastego zapalenia jelit. Charakteryzuje się ono ostrą biegunką, gorączką i bólem brzucha, i spowodowane jest przez nadmierne namnażanie bakterii Clostridium difficile.

Interakcje

Pytanie: Czy poniższe leki wywołują interakcje z tabletkami antykoncepcyjnymi? Stosuję Vibin mini.
2 x dziennie Divascan
2 x dziennie Nasometin
1 x dziennie Singulair 10 mg

Odpowiedź: Te leki nie wykazują interakcji z tabletkami antykoncepcyjnymi.

Chlorella - mały glon o wielu zaletach

Chlorella to glon z gromady zielenic występujący powszechnie w każdym wilgotnym i wodnym środowisku. Cieszy się dużą popularnością zwłaszcza wśród osób interesujących się zdrową żywnością, gdyż chlorella zawiera spore ilości witamin, minerałów, a przede wszystkim duże ilości białka, składającego się ze wszystkich niezbędnych aminokwasów, które można przyrównać wartością odżywczą do białka zwierzęcego. 

Dużo mówi się także o jej detoksykujących właściwościach, odtruwających organizm z metali ciężkich.  

Co to jest monakolina-K i czy należy ją stosować w celu obniżenia cholesterolu?

Monakolina-K jest substancją izolowaną z czerwonych drożdży ryżu, pierwszy raz odkryta w Japonii. Od niedawna suplementy diety z monakoliną-K pojawiły się w aptekach jako preparaty obniżające cholesterol obok popularnych kwasów omega-3, omega-6 i fitosteroli.

Chemicznie monakolina-K jest identyczną substancją z lowastatyną - lekiem na receptę, stosowanym w celu obniżenia stężenia cholesterolu u osób, u których "dieta z ograniczoną ilością cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych oraz inne niefarmakologiczne metody leczenia nie były skuteczne". Przytoczony fragment pochodzi z ulotki leku Lovasterol zawierającego lowastatynę. 

FDA czyli amerykańska Agencja Żywności i Leków podchodzi sceptycznie do preparatów zawierających monakolinę-K, ponieważ wywołują podobne działania niepożądane, jak leki wydawane na receptę. A do najważniejszych działań niepożądanych leków obniżających cholesterol należy uszkadzające oddziaływanie na mięśnie, mogące objawiać się osłabieniem i bólem mięśni oraz uszkadzanie wątroby. Podwyższone stężenie cholesterolu przyczynia się do powstawania wielu chorób, głównie sercowo-naczyniowych i u osób zagrożonych wystąpieniem udaru lub zawału serca niezbędne jest utrzymywanie niskiego poziomu cholesterolu, niższego niż uznawany za fizjologiczny u osób zdrowych. W tym przypadku stosowanie leków może być niezbędne.

Moim zdaniem pierwszym krokiem w leczeniu powinno być zachowanie odpowiedniej diety oraz stosowanie kwasów omega-3, najlepiej pochodzenia zwierzęcego (przykładowo olej rybi), których korzystne długoterminowe działanie wspomagające obniżanie cholesterolu zostało udokumentowane przez wielu badaczy.

Należy pamiętać również o kontrolnych badaniach krwi na obecność cholesterolu, o których  pisałam we wcześniejszym poście


Piśmiennictwo:
Yue G, Wen-li T, Jing-jing Z, Liang Z, Jian Z. Effects of Extract from Cole Pollen on Lipid Metabolism in Experimental Hyperlipidemic Rats. The Scientific World Journal. 2014
Swee Keong Y, Boon Kee B, Joan K, Wan Y, Hamidah M Y, Nurul E M, Aminuddin bin H, Indu B J, Noorjahan B A, Anisah J,Kamariah L. In Vivo Hypocholesterolemic Effect of MARDI Fermented Red Yeast Rice Water Extract in High Cholesterol Diet Fed Mice. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2014

Zapomniana tabletka Yaz

Pytanie: Stosuję tabletki Yaz, ostatnio spóźniłam się z przyjęciem 16. tabletki. Zgodnie z ulotką zaplanowałam nie robić przerwy i od razu wziąć kolejne opakowanie. Jednak później znowu spóźniłam się z pierwszą tabletką kolejnego opakowania, tak że wzięłam pierwszą i drugą tabletkę naraz. Czy jestem bezpieczna? Czy muszę zastosować dodatkową antykoncepcję?

Odpowiedź: Między 16. tabletką, a pierwszą tabletką kolejnego opakowania minęło 7 dni, także spokojnie to drugie spóźnienie można potraktować jako zapomnienie tabletki w drugim tygodniu, także antykoncepcja jest zachowana i nie trzeba stosować dodatkowej :-)

Niedokrwistość megaloblastyczna - wyniki badania krwi

Pytanie: Proszę o interpretację wyników badania krwi: RBC 4,12 (norma 4,2 - 5,2), MCH 32,8 (norma 28 - 32), MCHC 36,8 (norma 32 - 36), HGB 13,5 (12 - 16), HCT 36,7 (35 - 47). Czy należy pokazać je lekarzowi, ewentualnie zacząć leczyć się na własną rękę?

Odpowiedź: Z podanych liczb wynika, że ilość czerwonych krwinek jest obniżona (RBC poniżej normy), przy czym wartość hemoglobiny jest w normie. Wskaźniki MCH i MCHC określają zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej. Przy obniżonej liczbie krwinek i prawidłowej ilości hemoglobiny są one mocniej "upakowane" hemoglobiną. Wyniki wskazują na anemię megaloblastyczną, czyli spowodowaną obniżoną liczbą czerwonych krwinek. 

Warto wprowadzić do diety produkty zawierające kwas foliowy i witaminę B12. Kwas foliowy znajdziemy przede wszystkim w zielonych warzywach, jak sałata, szpinak, kapusta, brokuły, awokado, jak również w pomarańczach, burakach, nasionach roślin strączkowych. Kwas foliowy jest wrażliwy na działanie temperatury, dlatego najlepiej spożywać warzywa i owoce na surowo. Świetnym rozwiązaniem jest picie świeżo wyciskanych soków ze szpinaku lub buraka z dodatkiem owoców. 

Witamina B12 jest produkowana w jelitach przez naszych towarzyszy - bakterie zasiedlające jelito, w pożywieniu znajdziemy ją przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego, szczególnie wątroba, czerwone mięso, jaja.

W aptekach dostępne są również suplementy diety zawierające w składzie kwas foliowy, witaminy z grupy B oraz żelazo. Przy takich wynikach - nieodbiegających mocno od normy moim zdaniem można zacząć leczenie (przede wszystkim dieta) na własną rękę i po jakimś czasie powtórzyć badanie. Oczywiście zawsze można skonsultować je z lekarzem.